Hacamat modern fizyoterapi perspektifinden nasıl değerlendiriliyor?

Hacamat modern fizyoterapi perspektifinden nasıl değerlendiriliyor?

Geleneksel tedavi yöntemlerinden biri olan hacamat, son yıllarda fizyoterapi çevrelerinde de daha çok konuşulan bir uygulama haline geldi. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Muhammed Şahin, hacamatın modern fizyoterapi bakış açısıyla doğrudan bir tedavi yöntemi olarak değil, destekleyici ve kontrollü koşullarda değerlendirilebilecek bir yaklaşım olarak ele alındığını söylüyor. “Fizyoterapi bilimsel temellere dayalı bir disiplin. Hacamatın bazı hastalarda semptomatik rahatlama sağladığı bilinse de, uygulamanın fizyolojik etkileri hâlâ yeterince kanıtlanmış değil” diyerek konuya temkinli yaklaşıyor. Özellikle ağrı kontrolü ve dolaşım desteklenmesi açısından potansiyel katkılarını reddetmediğini, ancak mutlaka tıbbi standartlara uygun şekilde değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.

MODERN TEDAVİ KRİTERLERİNE UYGUN UYGULANMALI

Klinik ortamda Konya hacamat uygulamasının mümkün olup olmadığını sorduğumuzda Dr. Şahin, her şeyden önce sterilizasyon, hasta güvenliği ve endikasyon değerlendirmesinin ön planda olması gerektiğini belirtiyor. “Eğer bir uygulama yapılacaksa, bu hijyenik koşullarda, eğitimli ve yetkilendirilmiş sağlık personeli tarafından yapılmalı. Ayrıca her hastaya değil, yalnızca tıbbi olarak uygun görülen vakalara önerilmelidir” diyor. Hacamatın, dolaşımı artırma ve kas spazmını gevşetme gibi etkilerinin olduğunu kabul etmekle birlikte, her vakada güvenli sonuçlar vermediğini ve yanlış uygulamaların ciltte kalıcı hasar, enfeksiyon ve doku kaybına neden olabileceğini ifade ediyor. Bu nedenle klinik ortamda uygulanabilirliğinin yalnızca tıbbi gözetim altında değerlendirilebileceğini söylüyor.

FİZYOTERAPİYLE DESTEKLİ KULLANIMI TARTIŞILABİLİR

Hacamatın doğrudan bir fizyoterapi tekniği olmadığını belirten Dr. Muhammed Şahin, bazı hastalarda uygulama sonrasında görülen gevşeme ve rahatlamanın, manuel terapi veya kuru iğneleme gibi modern tekniklerle benzer sonuçlar verdiğini ifade ediyor. “Özellikle kronik sırt ve boyun ağrısı olan bazı hastalar, hacamat sonrası geçici bir rahatlama hissediyor. Fakat biz bu etkiyi, daha öngörülebilir ve kontrollü yöntemlerle sağlamayı tercih ederiz” diyor. Buna rağmen, hastanın talebi doğrultusunda ve multidisipliner bir yaklaşımla, modern tedavilerle uyumlu biçimde kullanıldığında, hacamatın destekleyici bir rol üstlenebileceğini kabul ediyor.

KLİNİK ARAŞTIRMALAR YETERSİZ, STANDARTLAŞTIRMA GEREKİYOR

Modern fizyoterapide en çok aranan özelliklerden biri uygulamanın etkisinin bilimsel olarak ölçülebilir ve tekrarlanabilir olmasıdır. Konya fizik tedavi doktorları arasında yer alan Dr. Şahin’e göre hacamatın bugün hâlâ bu kriterleri karşılamadığını söylemek gerekiyor. “Elimizde yeterli sayıda karşılaştırmalı, uzun dönemli, kontrollü klinik çalışma yok. Bu nedenle fizyoterapi protokolleri içine sistematik biçimde dahil etmek mümkün değil” diyor. Yöntemin geleneksel kökenli olması, halk arasında yaygın kullanımı olması gibi sebeplerle fizyoterapistlerce göz ardı edilmediğini; ancak bilimsel altyapının oturmadan ana akım tedavilerle eşitlenemeyeceğini net bir şekilde ifade ediyor.

HASTA TALEBİ DİKKATE ALINMALI AMA HEKİM KONTROLÜ ESASTIR

Konya’da çalışan bir uzman olarak, hacamat talebinin özellikle belirli yaş gruplarında ve bazı kültürel çevrelerde yaygın olduğunu belirten Dr. Muhammed Şahin, bu noktada hasta beklentisini de tamamen dışlamak yerine yönlendirmek gerektiğini söylüyor. “Bize gelen bazı hastalar hacamatı daha önce denemiş ya da denemek istiyor. Onlara bu yöntemin neyi sağlayıp neyi sağlayamayacağını açıkça anlatıyoruz. Tedaviye zarar vermeyecekse ve kişi kendini daha iyi hissedecekse, bazı destekleyici uygulamalara izin verilebilir. Ama bu asla fizyoterapinin yerine geçen bir şey olamaz” diyerek denge politikası benimsediklerini ifade ediyor.

DESTEKLEYİCİ BİR YÖNTEM OLARAK DÜZENLENEBİLİR AMA BAŞROLDE OLMAMALI

Konya fizik tedavi uzmanı Dr. Şahin, son olarak hacamatın modern fizyoterapi uygulamalarının alternatifi değil, bazı özel koşullarda destekleyicisi olabileceğini söylüyor. “Bizim işimiz vücudu onarmak, fonksiyon kazandırmak ve bunu bilimsel yöntemlerle yapmak. Hacamat gibi geleneksel uygulamaların fiziksel fayda sağlaması mümkün olabilir, ama bunu klinik süreçlere entegre etmek için daha çok araştırma ve daha net kurallar gerekir” diyor. Fizik tedavi merkezlerinde uygulanabilirliğin ancak sağlık otoritelerinin denetiminde ve kanıta dayalı standartlarla mümkün olabileceğini vurgulayan Dr. Şahin, hastaların bilinçli, şeffaf ve kontrollü bir şekilde yönlendirilmesinin tedavinin başarısını doğrudan etkilediğini belirtiyor.