ANKARA (İGFA) – Ağustos ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkına ilişkin değerlendirmeyi Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar yaptı.
Bayraktar, en fazla yüzde 450 ile fiyat farkının elmada görüldüğünü belirterek, “Elmadaki fiyat farkını yüzde 437,8 ile kuru üzüm, yüzde 325,6 ile havuç, yüzde 312 ile kuru soğan, yüzde 218,6 ile kuru incir, yüzde 200,6 maydanoz takip etti. Elma 5,5, kuru üzüm 5,4, havuç 4,3, kuru soğan 4,1, kuru incir 3,2, maydanoz 3 kat fazlaya satıldı.Üreticide 5 lira olan elma 27 lira 50 kuruşa, 25 lira olan kuru üzüm 134 lira 46 kuruşa, 6 lira olan havuç 25 lira 54 kuruşa, 3 lira 70 kuruş olan kuru soğan 15 lira 24 kuruşa, 55 lira olan kuru incir 175 lira 22 kuruşa, 3 lira 63 kuruş olan maydanoz 10 lira 91 kuruşa markette satılıyor” değerlendirmesinde bulundu.
MARKET FİYATLARI
Ağustos ayında markette 37 ürünün 28’inde fiyat artışı, 9’unda fiyat azalışı görüldüğünü ifade eden Başkan Bayraktar, “Ağustos ayında markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 45,9 ile kuru üzüm oldu. Kuru üzümdeki fiyat artışını yüzde 37,3 ile maydanoz, yüzde 27 ile yeşil fasulye, yüzde 24,6 ile kuru kayısı takip etti. Markette fiyatı en çok düşen ürün yüzde 20,1 ile havuç oldu. Havuçtaki fiyat düşüşünü yüzde 17,1 ile kuru soğan, yüzde 14 ile sivri biber, yüzde 13,3 ile salatalık izledi” dedi.
Bayraktar, Ağustos ayında üreticide 29 ürününün 15’inde fiyat artışı olurken, 8’inde düşüş yaşanan ürünlerle ilgili de paylaşımda bulundu. 6 üründe değişimin olmadığı Ağustos ayında üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 43,1 ile kuru soğanda görüldüğünü, kuru soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 40 ile havuç, yüzde 15,6 ile sivri biber, yüzde 9,8 ile kabak izlediğini kaydetti.
ÜRETİCİ FİYAT DEĞİŞİMİNİN NEDENLERİ
Kuru soğan ihracatındaki kısıtlama ve arzdaki artışın kuru soğan fiyatlarında gerilemeye sebep olduğunu ifade eden Bayraktar, “Havuçta yazlık ürün hasadının yoğunlaşması ile yaz aylarında görülen talepteki azalma fiyatların düşmesine neden oldu.Sivri biber, kabak ve patlıcandaki fiyat düşüşü bu ürünlerde arzın artmasından kaynaklandı.Domateste dış talep ve özellikle kışlık kullanım için tüketicinin artan talebi etkili oldu. Fasulye, yeşil soğan, maydanoz ve marulda arz talebi karşılamadı.Fındık fiyatı Toprak Mahsulleri Ofisi’nin alım fiyatı açıklamasından sonra yükseldi.Limondaki fiyat artışı, erkenci limon çeşidinin hasadının başlamamış olmasıyla arzda görülen azalmadan kaynaklandı.Patateste de yine arzdaki azalma fiyatları yükseltti.Antep fıstığında yok yılı olması yeni ürünün hasadıyla birlikte fiyatı artırdı” diye konuştu.
Öte yandan gübre ve mazot fiyatlarının artışı devam ederken, yeni üretim sezona hazırlanan üreticilerin endişesinin sürdüğünü kaydeden TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, “Mazotta son yapılan fahiş fiyat artışından sonra ağustos ayında düşük de olsa bu fiyat artışlar devam etti. Gübre fiyatları ise son üç aydır devamlı bir artış gösteriyor” dedi.4
Seçilmiş Ürünlerde 29 Ağustos Ayı Üretici, Hal, Pazar ve Market Fiyatları (TL/kg) |
|||||||
ÜRÜNLER |
Fiyat (TL/kg) |
Fiyat Farkı (Yüzde) |
|||||
Üretici |
Hal |
Pazar |
Market |
Hal/Üretici |
Pazar/Üretici |
Market/Üretici |
|
Elma |
5,00 |
17,80 |
21,67 |
27,50 |
256,00 |
333,33 |
450,0 |
Kuru Üzüm |
25,00 |
100,00 |
134,46 |
300,00 |
437,8 |
||
Havuç |
6,00 |
14,25 |
25,00 |
25,54 |
137,50 |
316,67 |
325,6 |
Kuru Soğan |
3,70 |
10,31 |
13,50 |
15,24 |
178,70 |
264,86 |
312,0 |
Kuru İncir |
55,00 |
170,00 |
175,22 |
209,09 |
218,6 |
||
Maydanoz (adet) |
3,63 |
5,95 |
8,17 |
10,91 |
63,91 |
124,98 |
200,6 |
Marul (adet) |
9,40 |
14,70 |
18,67 |
24,56 |
56,38 |
98,58 |
161,2 |
Limon |
8,00 |
10,75 |
15,67 |
19,47 |
34,38 |
95,83 |
143,3 |
Kırmızı Mercimek |
17,22 |
24,00 |
30,00 |
41,61 |
39,37 |
74,22 |
141,6 |
Kuru Fasulye |
24,00 |
35,00 |
50,00 |
57,42 |
45,83 |
108,33 |
139,3 |
Sivri Biber |
13,30 |
16,90 |
23,17 |
30,24 |
27,07 |
74,19 |
127,3 |
Nohut |
19,75 |
33,00 |
40,00 |
44,74 |
67,09 |
102,53 |
126,5 |
Patlıcan |
10,25 |
13,70 |
18,50 |
22,48 |
33,66 |
80,49 |
119,3 |
Kabak |
9,25 |
13,40 |
16,33 |
19,86 |
44,86 |
76,58 |
114,7 |
Salatalık |
7,70 |
11,15 |
14,67 |
16,25 |
44,81 |
90,48 |
111,0 |
Domates |
12,50 |
16,80 |
19,67 |
25,24 |
34,40 |
57,33 |
102,0 |
Pirinç |
23,70 |
35,00 |
42,50 |
46,59 |
47,68 |
79,32 |
96,6 |
Yeşil Soğan (demet) |
9,20 |
14,40 |
15,17 |
17,52 |
56,52 |
64,86 |
90,5 |
Yeşil Mercimek |
25,00 |
26,00 |
45,00 |
45,85 |
4,00 |
80,00 |
83,4 |
Kuzu Eti |
200,43 |
363,33 |
81,3 |
||||
Patates |
10,83 |
13,10 |
15,83 |
18,64 |
20,96 |
46,20 |
72,1 |
Kuru Kayısı |
135,00 |
250,00 |
226,64 |
85,19 |
67,9 |
||
Yeşil Fasulye |
31,00 |
31,17 |
49,00 |
51,21 |
0,54 |
58,06 |
65,2 |
Fındık (iç) |
160,00 |
235,00 |
240,23 |
46,88 |
50,1 |
||
Dana Eti |
232,92 |
348,02 |
49,4 |
||||
Şeftali |
21,33 |
21,75 |
28 |
30,74 |
1,97 |
31,27 |
44,1 |
Antep Fıstığı |
260,00 |
350,00 |
369,30 |
34,62 |
42,0 |
||
Yumurta |
2,33 |
3,00 |
3,19 |
28,76 |
36,9 |
||
Zeytinyağı |
168,12 |
182,92 |
8,8 |
||||
Beyaz peynir |
169,16 |
||||||
Kaşar peyniri |
214,21 |
||||||
Yoğurt |
38,04 |
||||||
Tereyağı |
231,99 |
||||||
Mısırözü yağı |
58,69 |
||||||
Ayçiçek yağı |
49,05 |
||||||
Tavuk Eti |
68,06 |
||||||
Toz şeker |
30,76 |
Kaynak: IGFA